Autisme is een stoornis die zich kenmerkt door beperkingen op het vlak van sociale interactie en communicatie en specifieke gedragspatronen zoals herhalend gedrag of specifieke interesses. Het wordt in het handboek voor psychodiagnostiek, de DSM ook wel autismespectrumstoornis (ASS) genoemd. Er bestaan diverse soorten autisme. Deze werden bijvoorbeeld Klassiek Autisme, Asperger en PDD-NOS genoemd in de DSM IV.
Er bestaan veel misverstanden over autisme en hoogsensitiviteit. Als je een hooggevoelig/hoogsensitief persoon (HSP) bent, heb je niet meteen een ASS en als je een ASS hebt ben je niet meteen een HSP. Hieronder volgen wat voorbeelden van overeenkomsten en verschillen die kunnen voorkomen. Hoe hoogsensitiviteit en/of autisme zich precies uit, verschilt van persoon tot persoon.
Hoogsensitiviteit en autisme: overeenkomsten
- Gevoelig zijn voor prikkels; prikkels kunnen sterk binnenkomen. Als een HSP zijn/haar hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst kan die overgevoelig zijn, dit kunnen mensen met autisme ook zijn.
- Een sterke behoefte hebben aan structuur.
- Perfectionistisch zijn.
- Rechtvaardigheid en eerlijkheid belangrijk vinden.
- Plichtsgetrouw zijn.
- Als een HSP zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, kan die net zoals iemand met een ASS moeite hebben om zich af te sluiten voor prikkels.
- Als een HSP zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, kan die net zoals iemand met een ASS prikkels zoals drukte vermijden en liever alleen zijn.
- Een voorkeur hebben om diep na te denken en het leven serieus nemen.
- Een voorkeur hebben voor diepgaande gesprekken.
- Als een HSP zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, kan die net zoals iemand met een ASS piekeren.
Verschil tussen hoogsensitiviteit en autisme:
- Hoogsensitiviteit en hoogsensitiviteit wordt niet gezien als stoornis, autisme wel (al is hier discussie over en wordt autisme door sommigen niet als stoornis en beperking gezien, maar als een manier van zijn). Een HSP kan zijn/haar hoogsensitiviteit leren beheersen, waardoor die geen last heeft van overgevoeligheid. Bij zelfacceptatie en in een positieve omgeving (waarbij de omgeving rekening houdt met iemand met autisme en er bijvoorbeeld relatief weinig prikkels en veranderingen zijn) hoeft iemand geen last te hebben van autisme.
- De prikkelgevoeligheid is anders:
-In tegenstelling tot een HSP, kan iemand met autisme kan overgevoelig én ondergevoelig zijn voor prikkels. Iemand is dan bijvoorbeeld overgevoelig voor externe prikkels, maar ondergevoelig voor interne prikkels (bijvoorbeeld van zijn/haar eigen lichaam. Iemand kan bijvoorbeeld pijn, dorst en honger minder goed/niet waarnemen).
-Overprikkeling kan zich anders uiten. Een HSP kan omdat prikkels (zoals emoties en sferen) intens binnenkomen overprikkeld raken. Iemand met autisme kan ook overprikkeld raken door anderen, bijvoorbeeld doordat die veel probeert te beredeneren (“wat zal iemand nou bedoelen?”), zich dan afsluiten en daardoor ongevoelig en niet empatisch op anderen overkomen. Een HSP komt vaak dan nog wel gevoelig en empatisch op anderen over (al hoeft dit niet zo te zijn). - Een HSP kan gemakkelijker sociale interactie met anderen hebben en communiceren, ten opzichte van iemand met autisme:
-Een HSP neemt gemakkelijk subtiele en onuitgesproken prikkels waar, ze kunnen bijvoorbeeld emoties van zichzelf en iemand anders waarnemen en deze intens beleven en hiermee omgaan (mits die in balans is). HSP pikken onuitgesproken verwachtingen op en kunnen zich goed inleven in anderen en waarnemen wat een ander nodig heeft, in tegenstelling tot iemand met autisme. Iemand met autisme kan emotionele empathie hebben (en met anderen meeleven en meevoelen) en geraakt worden door onrecht en leed, en minder cognitieve empathie hebben (mee begrijpen); ze kunnen zich lastig verplaatsen in wat een ander nodig heeft. Anderen hebben vaak het gevoel dat ze goed begrepen worden door een HSP, maar niet door iemand met autisme. Iemand met een ASS weet niet wat er van hem/haar wordt verwacht.
-Iemand met een ASS kan moeilijk eigen of andermans emoties herkennen, benoemen en ermee omgaan. Iemand met autisme kan alexithymie hebben, waardoor iemand bijvoorbeeld niet of weinig in staat is om zijn/haar gevoel te voelen, te onderscheiden en/of te verwoorden. Een HSP kan dit, mits die zijn/haar hoogsensitiviteit beheerst. - Een HSP kan als die zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, energie zoals gevoelens van een ander overnemen. Een HSP kan als die zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst zo opgaan in andermans energie en problemen, dat die daar wakker van ligt. Bij iemand met autisme is dat niet het geval.
- Een HSP heeft geen herhalend gedrag dat uit balans is, in tegenstelling tot iemand met autisme.
- Een HSP heeft vaak een brede belangstelling, iemand met autisme heeft vaak interesse in 1 of een beperkt aantal onderwerpen.
- Een HSP is als die in balans is kalmer, heeft meer zelfcontrole en kan gemakkelijker met verandering omgaan dan iemand met autisme.
Meer weten?
In de Training Floreer in je werk als hoogsensitieve vrouw ga ik in op reguliere diagnoses in relatie tot hoogsensitiviteit en hoogsensitiviteit. Via die weg kan ik je ook verder helpen met eventuele vragen hierover.
Heb je hier iets aan gehad? Doneer!
Heb je iets aan dit artikel gehad? Je doet mij een groot plezier met een donatie :). Daarmee ondersteun je mij om nog meer informatieve en inspirerende artikelen te kunnen delen in de toekomst. Doneren kan al vanaf €2,-! Klik hier om te doneren >>>
Over Femke de Grijs

Jarenlang zaten mijn hoogsensitiviteit en en paranormaliteit mij in de weg. Ik leefde vanuit mijn hoofd, had het gevoel dat ik niet écht leefde en ervoer geen werkelijke zingeving.
Verschillende momenten zijn voor mij een wake-upcall geweest, waaronder de hersenbloeding van mijn vader. Ik voelde de essentie van leven, dat het fysiek gezien in een split second over kan zijn en wat werkelijk belangrijk voor mij was: liefde ervaren, plezier hebben en genieten.
Ik besloot om hier naar te luisteren, leerde de vruchten van mijn sensitiviteit plukken en ging mijn droom leven. Mijn levenspartner Mathijs en ik verkochten ons huis in Nederland. Sinds 2017 reizen wij voor onbepaalde tijd samen met hond Juultje (geboren in 2022) de wereld over en…
Ben jij een ambitieuze vrouwelijke Oude Ziel en wil je jouw potentieel benutten, voluit leven en bloeien? Mijn tips deel ik graag met jou aan de hand van een holistische en spirituele benadering, bijvoorbeeld via mijn gratis E-book, blogs en begeleiding.
Beste Femke,
Kan iemand die autisme heeft ook hoogsensitief zijn?
Groetjes,
Christine
Beste Christine,
Check het artikel ;).
Groetjes,
Femke