Wat is de betekenis van neurotisch en aanverwante termen zoals een neurose, neuroticisme, neuroot en een neurotische persoonlijkheid? Wat zijn neurotische trekjes en voorbeelden van neurotisch gedrag? Ontdek hier meer over een test, kenmerken, oorzaak, HSP en behandeling.
Inhoudsopgave
Neurotisch betekenis
Volgens Van Dale betekent neurotisch ‘een neurose betreffend’.
Neurose betekenis
Volgens Van Dale wordt er met neurose bedoeld: ‘door psychische factoren veroorzaakt lichamelijk lijden’.
Iemand die het etiket ‘neurotisch’ krijgt is zeer kwetsbaar voor prikkels van buitenaf. Deze prikkels kunnen van alles zijn, zoals kritiek. Iemand is zó kwetsbaar dat hij/zij deze prikkels niet meer goed kan reguleren. Iemand kan dan last krijgen van neurotische kenmerken.
Neurotisch kenmerken
Er bestaan verschillende fysieke, emotionele en mentale neurotische kenmerken. Iemand kan bijvoorbeeld snel van slag zijn. Hieronder volgen wat meer voorbeelden.
Iemand met met het label ‘neurotisch/neurotische persoonlijkheid/neuroot’ is op emotioneel niveau instabieler. Zo’n iemand kan ten opzichte van iemand zonder het etiket ‘neurotisch/neurotische persoonlijkheid/neuroot’ emoties lastiger beheersen en intenser last hebben van emoties en gevoelens met lading zoals:
- Angst: dit staat zeer vaak centraal. Het is mogelijk dat iemand in het reguliere circuit de diagnose angststoornis heeft gekregen.
- Hysterie: iemand kan zichzelf hierbij moeilijk tot niet meer beheersen. Vaak gaat dit gepaard met angst. Iemand die zich hysterisch gedraagt kan als een hysterica worden bestempeld.
- Stress
- Schuldgevoel
- Jaloezie
- Onzekerheid
- Bezorgdheid
- Andere stemmingen en gevoelens die als negatief worden ervaren, zoals boosheid of depressie. Dit wordt soms neurotische depressie genoemd.
De bovengenoemde gevoelens worden soms ook wel neurotische gevoelens genoemd.
Neurotisch gedrag voorbeelden
Het is mogelijk dat iemand neurotisch gedrag vertoont. Denk maar aan het gespannen als een kip zonder kop rondlopen. Bovendien kunnen deze emoties en gevoelens met lading leiden tot lichamelijke ongemakken, zoals overmatige transpiratie, trillen, misselijkheid, slaapstoornissen en moeheid. Mogelijk trekt iemand zich terug uit de buitenwereld.
Neurotische trekjes
In principe heeft elk mens neurotische kenmerken in zich en kan wat neurotische trekjes vertonen; hier is niets mis mee.
Neuroticisme betekenis
Er bestaan diverse definities van neuroticisme. Over het algemeen wordt hiermee een persoonlijkheidskenmerk bedoeld dat aangeeft dat emoties niet goed kunnen worden gereguleerd, en er geen controle over kan worden ervaren. Dit gaat gepaard met emoties/gevoelens met lading. Soms wordt neuroticisme benaderd als schaal waarop kan worden aangegeven in welke mate iemand wel/niet neurotische kenmerken en trekken vertoont.
Neuroticisme wordt pas een probleem als het uit balans raakt (bijvoorbeeld wat betreft je gedachten, gevoelens en handelen) en jij er zelf en/of je omgeving last van hebt. Gevoelens zoals angst, kunnen bijvoorbeeld zo intens zijn dat ze als ziekmakend worden ervaren. Iemand kan dan niet meer adequaat op problemen reageren en hiermee omgaan. Anderen vinden bijvoorbeeld dat je altijd overal een probleem en van een mug een olifant maakt en moeilijk iets uit handen kan geven. Iemand kan als het een probleem is in ieder geval niet meer goed functioneren: het dagelijks leven (en bijvoorbeeld iemands werk en sociale leven) lijdt eronder.
Neurose test
Er bestaat geen gratis online wetenschappelijke onderbouwde neurose test app en apparaat zoals een bloeddrukmeter, waarmee je 100% betrouwbaar kunt testen en meten of je een neurotisch persoon bent. Soms bestaan er zelfrapportage vragenlijsten om inzicht in te krijgen in of/in welke mate je een neurotisch persoon bent. Zo’n vragenlijst kan bijvoorbeeld zijn ontwikkeld naar aanleiding van het Big Five Model (een model dat persoonlijkheidstrekken van mensen beschrijft). Er bestaan diverse opvattingen over of/in welke mate dit soort zelfrapportage vragenlijsten effectief en betrouwbaar zijn. Tip: voel of in hoeverre de bovengenoemde kenmerken op je van toepassing zijn.
Neuroot betekenis
Iemand die aan neurose lijdt, is volgens Van Dale een neuroticus. Een synoniem hiervoor is neuroot.
Iemand die relatief veel neurotische kenmerken vertoond wordt soms ook wel een neuroot, iemand met een neurotisch karakter, neurotisch persoon, neurotische persoonlijkheidsorganisatie of neurotische persoonlijkheid genoemd. In tegenstelling tot mensen met een psychose, hebben mensen met het label ‘neurotische persoonlijkheid’ wel contact met de realiteit. Men kan nog onderscheiden wat ‘echt’ en ‘fictie’ is.
Neurotische persoonlijkheid DSM-5
DSM is een afkorting van Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. V staat voor de vijfde versie. In de DSM staan criteria voor psychische/psychiatrische stoornissen beschreven. Psychiaters maken van de DSM gebruik. In het reguliere circuit werd dit fenomeen in de psychiatrie, als het een psychiatrische stoornis zonder een lichamelijke oorzaak en zonder een zonder psychose was, soms neurose genoemd. Inmiddels is deze term verouderd.
Het woord ‘neuro’ houdt verband met zenuwen. Het medisch specialisme dat zich bezighoudt met ziektes en behandelingen van de zenuwen, ruggenmerg en hersenen wordt ook wel neurologie genoemd. Dit is echter een specialisme dat zich enkel op lichamelijk vlak bezighoudt met zenuwen. Het houdt geen verband met een neurotische persoonlijkheid en neurotische gedachten, gevoelens en gedragingen, wat verwarrend kan zijn.
Neurotische stoornis
Iemand met een neurotische persoonlijkheid kan last hebben van een neurose: op zo’n moment uiten zich klachten. Elke neurose is uniek. Neuroses kunnen variëren in hoe ze op emotioneel, mentaal en lichamelijk vlak worden ervaren en hoe de omgeving het ervaart.
Dwang neurose
Zo is een dwangneurose relatief intens: dit gaat gepaard met specifieke tics zoals dwanggedachten- of handelingen. Dit wordt ook wel een neurotische stoornis genoemd. Het onderstaande filmpje gaat dieper in op een dwangneurose, dat nu Obsessieve Compulsieve Stoornis wordt genoemd:
Andere voorbeelden van een neurotische stoornis zijn wanneer iemand last heeft van separatieangst (en bang is om gescheiden te worden van dierbaren) en hypochondrie (dat inhoudt dat iemand overbezorgd is over zijn eigen gezondheid). Inmiddels bestaan hier nieuwere benamingen voor en kan een arts kan dit soort diagnoses geven. Zo is het reguliere circuit bijvoorbeeld nu van mening dat Borderline een stoornis is waarbij iemand zich niet op de grens tussen een neurose en psychose bevindt.
Neurose oorzaak
De oorzaak van neurotische gevoelens en gedragingen is bij de persoon in kwestie doorgaans in eerste instantie onbekend. Er bestaan allerlei visies op de oorzaak van een neurose.
Neurose betekende oorspronkelijk dat je zwakke zenuwen hebt. Er werd gedacht dat iemand met een neurotische persoonlijkheid iemand is met een stoornis in het zenuwstelsel, wat een neurose veroorzaakt. De visie hierop is verouderd; dit is geen medisch te diagnosticeren probleem.
In het reguliere circuit wordt neurotisch gedrag vooral op emotioneel en psychisch niveau benaderd en het gezien als een psychische aandoening.
Holistische visie op de oorzaak
Vanuit een holistische visie zijn je lichaam (inclusief je genen) verbonden met je emoties en gedachten. Een interactie van factoren van je binnenwereld (inclusief genen) en buitenwereld kunnen in mijn ogen leiden tot neurotische klachten. Specifieke prikkels zoals omstandigheden in de buitenwereld (zoals levensgebeurtenissen) en opvoeding kunnen dit verergeren.
In mijn optiek worden bij neurotische klachten prikkels (zoals een situatie uit buitenwereld) in de binnenwereld niet goed verwerkt. Dit kan leiden tot een innerlijke conflictsituatie en ervaring en gedragingen die buiten proportie van de realiteit staan.
Neurose en HSP
Dr. Elaine Aron ontdekte dat ongeveer 1 op de 5 mensen een hoogsensitief persoon (HSP) is. HSP herkennen zich in deze HSP kenmerken. HSP kunnen bijvoorbeeld perfectionistisch zijn. HSP hebben een zeer gevoelig zenuwstelsel en staan ten opzichte van niet-HSP extra open voor prikkels. Met deze HSP test ontdek je of jij hoogsensitief bent.
Hoogsensitiviteit kan wel of niet worden beheerst. Als het wordt beheerst heeft het voordelen; zo kunnen HSP intens genieten. Als een HSP zijn hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, kan dit leiden tot allerlei nadelen en HSP problemen. Denk maar aan snel gestrest zijn, je te kwetsbaar voelen, last hebben van intense emoties met lading en je verliezen in perfectionisme en gepieker. Het zenuwstelsel kan overprikkeld raken. Dit kan klachten zoals last hebben van een vol hoofd geven. Dit soort klachten kunnen door sommigen als ‘neurotisch’ worden bestempeld.
Neurose behandeling
Iemand kan geholpen worden, als iemand ook daadwerkelijk geholpen wil worden.
Tips:
- Raadpleeg bij klachten ook een arts.
- Als iemand het etiket ‘neurotische persoonlijkheid’ van de buitenwereld krijgt, wil dit niet zeggen dat dit iemand feitelijk gezien ook neurotische persoonlijkheid heeft. Soms kunnen mensen bijvoorbeeld ten onrechte iemand het label ‘neurotische persoonlijkheid’ geven, bijvoorbeeld omdat ze zelf niet zuiver kunnen waarnemen. Tip: luister naar je intuïtie.
- Leer gevoelens en gedachten relativeren en hier goed mee omgaan.
- Ontdek de oorzaak van neurotische klachten. Deze kunnen vanuit een spirituele benadering bijvoorbeeld in onafgeronde, vorige levens liggen.
- Neem de oorzaak van neurotische klachten indien mogelijk weg. Rond bijvoorbeeld indien van toepassing onafgeronde vorige levens goed af.
- Ontdek bijvoorbeeld ook of je een HSP bent, bijvoorbeeld via deze HSP test. Ben je een HSP? Leer het goed beheersen, zodat je er de vruchten van plukt voluit leeft. Dat helpt je om veerkrachtig en ontspannen met prikkels om te gaan en emotioneel gezien in balans te zijn.
Meer weten?
In mijn begeleiding ontdek je hoe je hoogsensitiviteit inzet als kracht.
Vond je dit artikel waardevol? Doneer!
Heb je iets aan dit artikel gehad? Je doet mij een groot plezier met een donatie :). Daarmee ondersteun je mij om nog meer informatieve en inspirerende artikelen te kunnen delen in de toekomst. Elk bedrag (klein of groot) is heel welkom. Doneren kan al vanaf €2,-! Klik hier om te doneren >>>
Over Femke de Grijs
Als kind stond ik van nature in contact met fijnstoffelijke dimensies. Toen ik erachter kwam dat mijn omgeving niet waarnam wat ik waarnam, werd ik bang voor andermans mening hierover en sloot ik mij hiervoor af.
Jarenlang onderdrukte ik mijn paranormaliteit en hoogsensitiviteit en leefde ik vanuit mijn ratio. Ik cijferde mijzelf (spirituele essentie) weg en leefde naar de verwachtingen van de buitenwereld. Dit gaf op den duur fysieke, emotionele en mentale klachten zoals uitputting en somberheid. In het reguliere circuit liep ik vast.
Ik voelde dat ik het roer om mocht gooien, leerde de vruchten van mijn sensitiviteit plukken en ging mijn droom leven. Zo kwam ik tot bloei. Mijn levenspartner Mathijs en ik verkochten ons huis in Nederland. Sinds 2017 reizen wij voor onbepaalde tijd samen met hond Juultje (geboren in 2022) de wereld over.
Ben jij een ambitieuze spirituele vrouw en wil ook bezield leven? Ik help jou graag, bijvoorbeeld via mijn gratis E-book, blogs en begeleiding.
Laat een reactie achter