Overprikkeld zenuwstelsel symptomen + 3 tips om het te kalmeren!

Een overprikkeld zenuwstelsel kan klachten zoals pijn geven. Ontdek hier symptomen van een ontregeld zenuwstelsel en hoe je een overbelast zenuwstelsel herstelt.

Herken je dat: je bent snel leeg, moe of lusteloos? Langdurige vermoeidheid is iets waar circa 5% van de bevolking last van heeft.

Dit kan onder andere worden veroorzaakt door:

• Fysieke zaken
• Emotionele zaken
• Mentale zaken

Een onderschatte oorzaak van vermoeidheid is een overprikkeling van het zenuwstelsel. Bij overprikkeling zijn er teveel prikkels of indrukken bij je binnengekomen…

Wat zijn prikkels?

Prikkels of indrukken kunnen van veel dingen afkomstig zijn, zoals:

• Geluid
• Licht
• Geur
• Eten
• Drinken
• Temperatuur
• Schoeisel, kleding
• Emoties
• Gesprekken
• Informatie uit een boek

Sommige mensen zijn bijvoorbeeld bekaf na een middagje shoppen, een dag werken of uitgaan. Dit kan komen doordat je overprikkeld bent.

Wat is overprikkeling?

Overprikkeling ontstaat als er meer informatie (van bijvoorbeeld de zintuigen) wordt ontvangen, dan dat er aan informatie verwerkt kan worden. Deze informatie worden ook wel indrukken of prikkels genoemd.

Als je hersenen en zenuwstelsel overprikkeld zijn, komt alles extra binnen.

Overprikkeld zenuwstelsel symptomen

Door overprikkeling kunnen er allerlei klachten optreden, zoals:

• Allerlei soorten vermoeidheid, bijvoorbeeld op lange termijn chronische vermoeidheid en burn-out
• Lusteloosheid
• Stress verschijnselen, zoals spanning in je lijf, of een ‘vol hoofd‘ hebben en daardoor moeilijk kunnen slapen
• Stemmingswisselingen, verdrietig zijn
• Onzekerheid
• Een depressief gevoel
• Een kort lontje, snel geïrriteerd zijn
• Ongeduldig zijn
• Geen prikkels zoals van tv of radio kunnen verdragen
• Een vergrote gevoeligheid voor verslavingen ervaren
• Een slechte concentratie hebben

Door overprikkeling is het bovendien vaak lastig om inzicht in jezelf te krijgen, waardoor je in een vicieuze cirkel kan belanden.

Er kunnen allerlei oorzaken zijn waarom iemand overprikkeld raakt. Sommige zaken kunnen ertoe leiden dat je snel overprikkeld bent.

Overprikkeling autisme

Een mogelijke oorzaak van overprikkeling is autisme, ongeveer 1 op de 100 mensen heeft dit.

Er bestaan diverse soorten autisme, waaronder klassiek autisme, PDD NOS en Asperger. Mensen met autisme hebben vaak baat bij structuur, zoals schema’s waarop de dag staat, of tekeningen waarop situaties worden uitgelegd. Zie ook dit filmpje van Klokhuis:

Kinderen met autisme beginnen vaak later met praten. Ze vinden het prettig om alleen (vaak dezelfde spelletjes) te spelen. In dit filmpje van Klokhuis wordt er verder op in gegaan.

Hoogsensitiviteit en overprikkeling

Een onderschatte oorzaak van overprikkeling is hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit.

De term hooggevoelig/hoogsensitief is bekend geworden door de Amerikaanse Psychotherapeute en universitaire docent Elaine Aron. Zij heeft wetenschappelijk onderzoek gedaan naar gevoeligheid. De conclusie: 15%-20% van de bevolking bezit een meer dan gemiddelde gevoeligheid: hooggevoeligheid, ook wel hypersensitiviteit genoemd.

Iemand die hooggevoelig/hoogsensitief is wordt een hoogsensitief persoon of Highly Sensitive Person (HSP) genoemd en herkent zich in deze HSP kenmerken.

Met deze HSP test kun je achterhalen of je hoogsensitief bent.

Hoogsensitiviteit kan samen gaan met autisme, maar dat hoeft niet. Er bestaat veel verwarring over beide termen. Zo krijgen hoogsensitieve mensen soms ten onrechte de diagnose autisme.

Deze blog gaat over wat hoogsensitiviteit is en hiermee te maken kan hebben én hoe er in het geval van hoogsensitiviteit  gewerkt kan worden aan een oplossing. Want je kunt leren om energieker te zijn en om te bloeien!

Waardoor raak je overprikkeld en vermoeid?

Hoogsensitieve personen hebben een zeer gevoelig zenuwstelsel. Hoogsensitiviteit is waarschijnlijk grotendeels erfelijk en een karaktertrek, hierdoor verloopt de informatieverwerking door de hersenen nauwkeuriger en uitgebreider dan bij een gemiddelde persoon. Er ontbreekt als het ware een selectiefilter waardoor je subtielere verschillen merkt die anderen voorbijgaan. Dit proces is voor een groot deel onbewust en lichamelijk.

2 soorten overprikkeling

Als HSP vang je meer prikkels op. Als je je hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst kun je overprikkeld of overvoerd raken op allerlei vlakken. Er bestaan 2 soorten overprikkeling, op korte en lange termijn;

1. Korte termijn overprikkeling is bijvoorbeeld wanneer een HSP een feest heeft gehad en graag naar huis wilt omdat het ‘genoeg’ is geweest en hij/zij last heeft van muziek of stemmingen van mensen.
2. Bij lange termijn overprikkeling is sprake van ingesleten patronen/gewoontes die niet goed voor een HSP zijn. Gevolgen van deze vorm kunnen chronische vermoeidheid, stemmingswisselingen, verslavingen en/of een burn-out zijn.

HSP hebben vaak meer tijd nodig om alle indrukken (lichamelijk, geestelijk, emotioneel en spiritueel) te verwerken. Het lichaam kan op een gegeven moment een signaal, zoals burn-out, afgeven omdat een andere weg ingeslagen ‘moet’ worden.

Hoe zou het zijn als je met hoogsensitiviteit om kan gaan en je je fit voelt?

Overprikkeld zenuwstelsel kalmeren? 3 tips:

Tip 1. Check lichamelijke oorzaken

Neem bij klachten contact met een(huis)arts op, om te checken of er bijvoorbeeld (ook) lichamelijke oorzaken zijn waardoor vermoeidheid wordt veroorzaakt.

Overprikkeld zenuwstelsel medicatie
Laat bijvoorbeeld je ijzerwaarde, vitamine D waarde en vitamine B12 waarde controleren en indien nodig behandelen in overleg met de arts.

Ik geloof niet dat symptoomonderdrukking dé oplossing is voor alle overprikkelingsklachten. Neem daarom indien mogelijk de oorzaak weg. Overprikkeling is er niet, maar wil jou vertellen en heeft een boodschap. Hiernaar leren luisteren (in plaats van het te negeren of te onderdrukken) kan een gevoel van acceptatie en energie geven.

Tip 2. Ga effectief met overprikkeling om

Bij korte termijn overprikkeling is het belangrijk om te ontspannen en rust te nemen op een manier die voor jou werkt (ga bijvoorbeeld wandelen).

Neem bij lange termijn overprikkeling naast rust/ontspanning ook begeleiding die bij jou past, met aandacht voor;

• zelfreflectie
• je leefpatroon
• je denkpatroon

Beter is nog om overprikkeling te leren voorkomen.

Tip 3. Benut jouw hoogsensitiviteit in je voordeel

Hoogsensitiviteit kan een prachtige kwaliteit zijn, maar ook als een enorme last worden als je het nog niet beheerst. Vaak wordt hoogsensitiviteit een last als je het niet als iets van jezelf erkent. Door het te erkennen en je hoogsensitieve kwaliteiten te ontdekken en ontwikkelen, kan je ook de mooie kanten ervan gaan leven, zodat je kan stralen en bloeien!

Meer weten wat je kunt doen tegen vermoeidheid en overprikkeling voorkomen?

In het Complete HSP Jaartraject ‘Van vermoeid naar een leven waarin jij Bloeit!’ ontdek je ontspanningsoefeningen en krijg je tools om blokkades te overwinnen. Je ontdekt hoe je overprikkeling voorkomt en energieker wordt en blijft.

Klik hier voor meer informatie over het Complete Jaartraject ‘Van vermoeid naar een leven waarin jij Bloeit! en hoe je mee kunt doen.

Leestips:

• 5 HSP kenmerken
• Vermoeidheid oorzaken
• HSP test
• Wat kan je als HSP kan doen tegen depressie?
• HSP en werk