Stress kan intens zijn. Ontdek hier meer over wat het precies is en wat stress symptomen zijn (zoals hartkloppingen), wat stressbestendigheid hiermee te maken heeft, hoe je het beste kan ontstressen en het kan verminderen als HSP.
Inhoudsopgave
Wat is stress? Een definitie
Als je iets als uitdagend of bedreigend ervaart kan er stress, spanning of druk optreden. Dit kan zich manifesteren als een fysieke, emotionele en/of mentale verandering. Hoe het zich precies fysiek, emotioneel en/of mentaal uit, varieert van persoon tot persoon.
Stress symptomen
Hieronder vind je wat fysieke, emotionele en mentale stress klachten op een rij:
Lichamelijke klachten stress:
- (Spannings)hoofdpijn
- Verkrampte kaken of tandengeknars
- Een droge mond hebben; slikken gaat lastig
- Een hart dat je relatief hard en vaak hoort bonzen, dit worden ook wel hartkloppingen genoemd
- Een pols die relatief snel klopt
- Benauwdheid op je borst ervaren
- Een hoge bloeddruk hebben
- Je nek, schouders of onderrug doen pijn
- Maag- of darmklachten zoals misselijkheid, buikpijn, diarree of constipatie
- Koude voeten en handen hebben
- Huiduitslag hebben zoals vlekken of bultjes of eczeem
- Nagelbijten
- Meer dan normaal transpireren
- Specifieke bewegingen maken of ‘tics’ hebben
- Moeilijk kunnen slapen
- Uitgeput zijn
- Spierpijn hebben
- Obesitas
- Ontstekinsgziekten
Emotionele stress symptomen:
- Angstig zijn
- Boos zijn
- Huilerig zijn
- Sombere of lusteloze gevoelens ervaren, moedeloos zijn, niet meer weten waar je het zoeken moet en verwarring ervaren
- Zenuwachtig, rusteloos, ongeduldig, gespannen/opgejaagd, prikkelbaar en snel geïrriteerdheid zijn
- Minder of geen zin in seks hebben
- Gevoelig zijn voor verslaving: bijvoorbeeld rondom eten (obesitas), drinken, geld (bijvoorbeeld door overmatig te winkelen), middelen (zoals drugs of medicatie)
- Stemmingswisselingen hebben
- Het gevoel hebben jezelf te verliezen
Mentale klachten bij stress:
- Negatieve gedachten hebben (die telkens terugkeren; wellicht pieker je erover en heb je een onrustig hoofd)
- Je moeilijk kunnen concentreren
- Geheugenproblemen, vergeetachtig zijn
Houd er rekening mee dat de bovenstaande klachten door spanning, maar ook door andere zaken veroorzaakt kunnen worden: raadpleeg bij klachten ook altijd een arts.
Hoogsensitiviteit en stress
Ongeveer 1 op de 5 mensen is een hoogsensitief persoon (HSP) en herkent zich in deze HSP kenmerken. HSP hebben een gevoeliger zenuwstelsel. Met deze HSP test ontdek je of jij hoogsensitief bent. Stress en hoogsensitiviteit zijn niet hetzelfde. Hoogsensitieve personen kunnen stress ervaren, maar dat hoeft niet. Als HSP ervaren kunnen zij dit intenser ervaren ten opzichte van niet-HSP.
Spanning kan ‘gezond’ zijn: het zorgt ervoor dat je alert bent. Zo was in de prehistorie hoogsensitiviteit handig. Door snel te ruiken, proeven of voelen werd gevaar voorkomen. Denk maar aan mensen die op tijd konden vluchten als zij hoorden of zagen dat er een roofdier op hen afsloop.
Ook nu kun je als HSP uit die kwaliteiten putten, bijvoorbeeld door te ‘weten’ dat je snel naar rechts moet wijken op de autoweg.
Spanning is echter niet meer gezond als het teveel is (mensen worden dan ook wel eens ‘stresskip’ genoemd), je overspannen bent en je langdurig onder spanning staat.
Gevolgen stress
Spanning kan zich fysiek, emotioneel en mentaal kan. Dit kan diverse gevolgen hebben.
HSP en chronische stress
Bij chronische stress is je zenuwstelsel langdurig onder invloed van spanning geweest. Dit kan voor diverse klachten zorgen, zoals:
- Een verzwakt immuunsysteem, waardoor je sneller vatbaarder kunt zijn voor bijvoorbeeld verkoudheid of griep en je bijvoorbeeld vaak grieperig, verkouden of ziek (en niet op je werk) bent.
- Depressie, somberheid, stemmingswisselingen, een kort lontje
- Burn-out
- Chronische vermoeidheid
Stress test
Er bestaat geen wetenschappelijk onderbouwde test waarmee je de hoeveelheid spanning in je lijf, emoties en gedachten kunt meten. Als jij je herkent in de bovenstaande symptomen en gevolgen van spanning is er werk aan de winkel ;).
Je kunt leren om langdurige spanning te voorkomen en ontspannen te zijn!
Oorzaken stress
Het is allereerst belangrijk om de oorzaak van spanning te ontdekken.
Sommige situaties kunnen extra spanning oproepen, zoals:
- Een verhuizing.
- Studie en een examen.
- Werk. In sommige banen is het extra belangrijk om bestendig te zijn tegen spanning, bijvoorbeeld bij emotioneel uitdagend werk (wellicht doordat je te maken hebt met agressie). Denk maar aan het werken als verpleegkundige of brandweerman. Volgens TNO is stress op het werk beroepsziekte nummer 1. Wellicht krijg je weinig verantwoordelijkheid/vrijheid om je werkzaamheden zelf in te richten, is de sfeer op je werk niet optimaal (en is er sprake van ongewenst gedrag zoals pesten of ruzie) of zijn er te hoge eisen aan je gesteld: dit kan allemaal spanning/druk geven.
- Vakantie
- Gezondheid.
- Familie, wellicht ben je het zwarte schaap binnen de familie en/of is er sprake van intergenerationeel/transgenerationeel trauma.
- Financiën.
Deze situaties kunnen zowel van jezelf als van anderen zijn. Het kan bijvoorbeeld ook duk geven als een dierbare financiële problemen heeft.
Stressbestendigheid
Sommige mensen kunnen van nature beter dan andere mensen omgaan met spanning.
De hoeveelheid spanning die je ervaart is in grote mate een persoonlijke kwestie en afhankelijk van deze factoren:
- de manier waarop je een situatie interpreteert
- de hoeveelheid gemak die je ervaart om je aan te passen aan een situatie
- de hoeveelheid moeite die je ervaart om je aan te passen aan een situatie
Hieronder vind je er meer informatie over:
Factor 1. De manier waarop je een situatie interpreteert
Een onderschatte oorzaak van spanning is hoogsensitiviteit. Een HSP heeft een relatief open energieveld en gevoelig zenuwstelsel, indrukken kunnen bewust en onbewust extra binnenkomen. Als je je hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst, kun je hier last van hebben en veel spanning ervaren.
Als HSP kun je signalen uit je omgeving sneller oppikken, deze kunnen als je je hoogsensitiviteit nog niet goed beheerst sneller door elkaar heen lopen. Hierdoor kun je je laten afleiden en overspoeld raken. Misschien heb je vaak last van ‘energiezuigers’, en kun je slecht tegen drukte of iemands aanwezigheid. Wellicht heb je als hoogsensitief mens mensen om je heen die veel spanning ervaren en neem je deze spanning (onbewust) over. Dit kan tot (onverklaarbare) heftige emoties leiden, die uit andere tijden (zoals vorige levens) kunnen komen. Je kunt dan niet meer goed relativeren en situaties interpreteren.
Factor 2. De mogelijkheden die je ervaart om met een situatie om te gaan
Als je jouw ervaringen (zoals emoties) niet onderzoekt en geen plek geeft kunnen ze voor een grote warboel in je hoofd zorgen. Je mogelijkheden om met situaties om te gaan zijn dan beperkt.
Factor 3. De manier waarop je je aanpast aan een situatie
HSP kunnen hun ervaringen (zoals emoties of onrust in hun hoofd) pogen weg te cijferen. Dit komt vaak mede door hun grote verantwoordelijkheidsgevoel en perfectionisme, en focus om de buitenwereld (zowel hun werk– als privéleven) onder ‘controle’ te houden. Jezelf voorbij rennen, om ‘falen’ te voorkomen lijkt dan een ‘logische’ actie. Energetisch is er een wrijving: als je gedachten en emoties wegcijfert en hier tegen ‘vecht’, kan energie niet stromen wat blokkeert. Dit veroorzaakt spanning.
Stress verminderen
Holistisch gezien is het niet ‘toevallig’ dat je hoogsensitief bent, een gevoeliger zenuwstelsel en last van spanning hebt. Je lijf (en al dan niet gemeten tekorten), emoties en/of gedachten geeft signalen van je spirituele kern; het wil je wat vertellen of leren. Vergelijk het met een ‘alarm’.
Ik neem waar dat elke spanningsklacht zoals vermoeidheid uniek is en vraagt om zowel lichamelijk, emotioneel, mentaal en spiritueel onder de loep genomen te worden.
Omgaan met stress en het voorkomen?
Deze 3 tips helpen je verder:
Tip 1. Onderzoek wat de oorzaak van spanning is
Bij stress komen onder andere de stofjes adrenaline en cortisol in je lichaam vrij. Ze worden ook wel stresshormoon genoemd en zijn energetisch onder andere verbonden met je stuitgebied en basisveiligheid. Onderzoek wat de oorzaak van spanning is. In hoeverre voel jij je bijvoorbeeld veilig bij jezelf, in je huis en in de wereld?
Om spanningsvrij te leven dien je eerlijk naar jezelf te kijken en je bewust te zijn wat jouw verantwoordelijkheid is en wat die van de ander. ‘Nee’ zeggen hoort hierbij. Vaak hebben HSP hier moeite mee en kunnen ze moeilijk begrenzen en “nee” zeggen. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat een ander zich dan gekwetst voelt…
Tip 2. Neem de oorzaak van de spanningweg
Wellicht herken je het wel: dat je vindt dat je ‘geen tijd’ hebt om iets tegen spanningte doen, omdat daarmee de oorzaak van spanning wordt aangepakt, wat eng kan lijken. Zorgen voor jezelf/een ander en verbinden met jezelf/een ander is iets waar HSP dan vaak mee zitten. Misschien verlies je je hierin en heb je spanning.
Tip 3. Beheers je hoogsensitiviteit en blijf bij jezelf!
Dit heeft tal van voordelen:
- Je hebt zelfvertrouwen.
- Je voelt je veilig bij jezelf en een ander, je durft te begrenzen.
- Je gunt jezelf ontspanning.
- Je voorkomt dat je energie zoals emoties van anderen overneemt
Door te ontspannen kunnen indrukken worden verwerkt en kan je gevoelige zenuwstelsel tot rust komen. Je voorkomt dat spanning zich opbouwt: spanning kan worden voorkomen. Je kunt bijvoorbeeld tot rust komen via meditatie en met Yin Yoga; dit is een zachte, milde vorm van yoga en geschikt voor vermoeide HSP.
Als je je hoogsensitiviteit goed beheerst kun je tevens situaties goed inschatten (en onderscheiden wat van jezelf of een ander is). Als je je hoogsensitiviteit beheerst, ervaar je veel manieren om met een situatie om te gaan. Je denkt in mogelijkheden en oplossingen, in plaats van problemen. Stressen over dat je stress ervaart, kost energie. Zorg ervoor dat je spanning als ‘gunstig’ interpreteert: dit kan je ook helpen! Dit filmpje gaat er dieper op in:
Als je je hoogsensitiviteit beheerst, kun je je ook moeiteloos aanpassen aan een situatie. Je kunt gemakkelijk je emoties en gedachten erkennen en ruimte geven, in plaats van ze weg te cijferen of er tegen te ‘vechten’ (wat onbewust energie vreet). Het complete HSP Jaartraject ‘Van vermoeid naar een leven waarin jij bloeit!’ helpt je hierbij. Klik hier voor meer informatie en hoe je deel kan nemen>>>
Vond je dit artikel waardevol? Doneer!
Heb je iets aan dit artikel gehad? Je doet mij een groot plezier met een donatie :). Daarmee ondersteun je mij om nog meer informatieve en inspirerende artikelen te kunnen delen in de toekomst. Elk bedrag (klein of groot) is heel welkom. Doneren kan al vanaf €2,-! Klik hier om te doneren >>>
Over Femke de Grijs
Als kind stond ik van nature in contact met fijnstoffelijke dimensies. Toen ik erachter kwam dat mijn omgeving niet waarnam wat ik waarnam, werd ik bang voor andermans mening hierover en sloot ik mij hiervoor af.
Jarenlang onderdrukte ik mijn paranormaliteit en hoogsensitiviteit en leefde ik vanuit mijn ratio. Ik cijferde mijzelf (spirituele essentie) weg en leefde naar de verwachtingen van de buitenwereld. Dit gaf op den duur fysieke, emotionele en mentale klachten zoals uitputting en somberheid. In het reguliere circuit liep ik vast.
Ik voelde dat ik het roer om mocht gooien, leerde de vruchten van mijn sensitiviteit plukken en ging mijn droom leven. Zo kwam ik tot bloei. Mijn levenspartner Mathijs en ik verkochten ons huis in Nederland. Sinds 2017 reizen wij voor onbepaalde tijd samen met hond Juultje (geboren in 2022) de wereld over.
Ben jij een ambitieuze spirituele vrouw en wil ook bezield leven? Ik help jou graag, bijvoorbeeld via mijn gratis E-book, blogs en begeleiding.