Wat is de overgang precies? Wat zijn de eerste tekenen van de overgang en met welke leeftijd ga je in de overgang? Hoe weet je in welke fase van de overgang je zit? Ontdek het hier en krijg tips als HSP!
Inhoudsopgave
Overgang definitie
Een vrouw kan een deel van haar leven vruchtbaar zijn. Je menstruatie heeft hier een relatie mee. De eerste menstruatie wordt vaak gezien als de start van de vruchtbare periode (omdat vóór deze menstruatie een eisprong kan hebben plaatsgevonden).
Er bestaan diverse definities van wat de overgang is. Volgens Van Dale is de overgang een “periode waarin de vruchtbaarheid van een vrouw eindigt” (deze vruchtbare periode is geëindigd als jij je laatste menstruatie hebt gehad). Volgens het NHG is de overgang: “de periode van een veranderend menstruatiepatroon en de eerste menstruatievrije jaren, waarin een vrouw klachten en symptomen kan ervaren die een relatie hebben met een veranderende ovariële functie“.
Menopauze definitie
De menopauze is iets anders dan de overgang. De menopauze is je laatste menstruatie in je leven.
Pas als je minimaal 1 jaar achter elkaar geen menstruatie meer hebt (en dit niet te wijten is aan andere oorzaken zoals zwangerschap, ziekte en medicijngebruik), kun je achteraf met 100% zekerheid inzicht verkrijgen in wanneer jouw menopauze plaatsvond. Er vinden na je laatste menstruatie geen eisprongen meer plaats. Je bent dan niet meer vruchtbaar en je kunt niet meer zwanger worden. Tip: vraag aan een arts of/wanneer je in jouw situatie precies met anticonceptie (en bescherming tegen SOA’s) kunt stoppen.
Wanneer iemand precies haar laatste menstruatie (en een menopauze) heeft, is persoonlijk. De meeste westerse vrouwen hebben hun laatste menstruatie tussen de 40 en 60 jaar. Het gemiddelde is 51 jaar, 1% heeft dit vóór 40 jaar; dit heet primaire ovariële insufficiëntie (POI). Er bestaan diverse oorzaken van POI, zo kan het soms erfelijk zijn. Stel dat een moeder haar laatste menstruatie had vóór haar veertigste, dan bestaat er een kans dat haar biologische dochter dit ook heeft. Een menopauze kan ook sneller in iemands leven plaatsvinden door een medische behandeling/ingreep zoals een verwijdering van de eierstokken.
Als de natuurlijke vruchtbare periode en natuurlijke menstruatiecyclus van een vrouw eindigt wordt gesproken over een natuurlijke menopauze. In deze blog ga ik voor het gemak uit van dit natuurlijke proces.
Fases van de overgang
De periode vóór en rondom de menopauze wordt volgens het NHG de overgang genoemd; een synoniem is het climacterium. De hoeveelheid eicellen begint in de overgang op te raken. Hormonen veranderen qua hoeveelheid. Oestrogeen en progesteron nemen bijvoorbeeld in de loop der tijd af, follikel stimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH) nemen toe. Het natuurlijke proces dat hierbij hoort vindt bij vrouwen op verschillende leeftijden in diverse fasen plaats; er bestaan hier verschillende visies op en benamingen voor. In deze blog ga ik voor het gemak ervan uit dat een vrouw deze fasen voor en na de menopauze kan ervaren:
- De tijd vòòr de menopauze (deze tijd wordt soms premenopauze en/of perimenopauze genoemd)
- De tijd na de menopauze (deze tijd wordt soms postmenopauze genoemd)
Er bestaan diverse definities van de begrippen premenopauze en perimenopauze. Hieronder ga ik voor het gemak uit van de onderstaande definities (geïnspireerd op het gedachtegoed van het NHG en RIVM).
Premenopauze
Pre betekent voor. Iemand is in deze periode vruchtbaar. De menstruaties zijn in deze fase nog regelmatig. Hormonen die in relatie worden gebracht met de overgang kunnen langzaam veranderen. Doorgaans zijn er in deze fase geen klachten, echter de eerste overgangsklachten kunnen wel beginnen. Deze fase duurt tot de menstruatiecyclus onregelmatig wordt (bijvoorbeeld qua tijdsduur en/of intensiteit); dan is er sprake van de perimenopauze.
Perimenopauze
Peri betekent rondom. Een periode vóór de laatste menstruatie begint het lichaam op hormonaal niveau meer te veranderen, dit kan maanden tot jaren (zoals 2 – 8 jaar) voor de laatste menstruatie zijn. De exacte leeftijd wisselt van persoon tot persoon, deze fase kan bijvoorbeeld rond 45 jaar plaatsvinden. Menstruaties kunnen qua tijdsduur veranderen (wellicht duurt je menstruatie bijvoorbeeld langer) en onregelmatiger worden. Er kan een kortere of langere tijd tussen menstruaties komen. Menstruaties kunnen ook qua intensiteit veranderen. Het kan bijvoorbeeld dat menstruaties intenser zijn.
Het is mogelijk dat je in deze fase eisprongen (ovulaties) hebt en vruchtbaar bent (en zwanger kan worden) en medische testen een normaal resultaat geven. Deze periode wordt perimenopauze genoemd. In deze periode kun je overgangsklachten hebben, ook als je nog menstruaties hebt. Doorgaans zit er circa 4 jaar tijd tussen het onregelmatiger worden van de menstruatiecyclus en de menopauze.
Postmenopauze
De tijd vanaf 1 jaar na de laatste menstruatie wordt doorgaans postmenopauze genoemd. Hier zit je vervolgens de rest van je leven in. Welke leeftijd iemand exact heeft wanneer deze fase start is persoonlijk; dit kan bijvoorbeeld rond 51 – 57 jaar zijn.
Als er een nieuwe balans op fysiek (bijvoorbeeld hormonaal) en mentaal vlak is gevonden, kunnen overgangsklachten ophouden. Opvliegers kunnen doorgaans tot 2 jaar na de laatste menstruatie plaatsvinden. Een klein percentage blijft klachten houden tot een hogere leeftijd.
Welke leeftijd ga je in de overgang?
Een westerse vrouw heeft gemiddeld met 51 jaar haar laatste menstruatie (menopauze). In de tijd vóór en na de menopauze kan er mogelijk sprake zijn van klachten die in de praktijk vaak overgangsklachten worden genoemd; niet iedereen (ongeveer 20%) heeft hier last van. De gehele overgangsperiode duurt circa 7 – 10 jaar. Overgangsklachten duren meestal 4 – 10 jaar (soms langer); vaak 5 jaar voor de laatste menstruatie en 2 – 3 jaar na de laatste menstruatie.
Wat zijn de eerste tekenen van de overgang?
Wat de eerste tekenen zijn van iemand die in de overgang is, is persoonlijk. Dit kan bijvoorbeeld verband houden met een veranderende menstruatie of overgangsklachten, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn. Hieronder ontdek je er meer over.
Hoe weet je dat de overgang begonnen is?
Hoe je weet dat het climacterium (de overgang) is begonnen is persoonlijk. Je menstruatie wordt meestal anders. Het is mogelijk dat de tijd tussen menstruaties korter wordt. Ook kunnen menstruaties intenser zijn en gepaard gaan met stolsels. De tijd tussen menstruaties kan op den duur langer worden, op een gegeven moment is er geen menstruatie meer. Tip: noteer je menstruaties en eventuele bijbehorende veranderingen, zodat je inzicht kan krijgen in jouw overgang.
Hoe kun je testen of je in de overgang zit?
Op verschillende manieren kun je inzicht krijgen in of je in de overgang zit. Is je menstruatiepatroon anders? Herken jij je mogelijk in overgangsklachten? Dan kan het zijn dat je in het climacterium zit. Iemand kan de diagnose climacterium krijgen aan de hand van wat zij met een expert deelt over haar waarnemingen rondom de menstruatie/klachten. Sommige vrouwen overwegen om bloedonderzoek te doen omdat zij willen testen of zij in de overgang zijn. De meningen over of/in welke mate dit betrouwbaar en zinvol is wisselen. Doorgaans wordt dit niet als betrouwbaar en zinvol beschouwd.
Hoe weet je zeker dat je in de overgang zit?
Een expert zoals een gespecialiseerde arts kan aan de hand van jouw gedeelde waarnemingen/ervaringen (zoals rondom jouw menstruaties) en eventuele klachten met een aardig grote zekerheid aangeven of je in de overgang bent.
Een bloedtest kan inzicht geven in je hormonen zoals oestrogeen, progesteron en FSH. Met de overgang daalt het niveau oestrogeen en progesteron. De FSH-waarde stijgt. FSH-waarden zeggen niet altijd 100% zeker of je in de overgang zit (de FSH-waarden zijn rondom de overgang wisselend en na de overgang verhoogd) en hoelang de overgang duurt. Oestrogeenwaarden geven geen inzicht in de de ernst van overgangsklachten. Soms kunnen bloedwaarden ‘goed’ zijn (een FSH-waarde kan bijvoorbeeld laag zijn), terwijl er wel sprake is van een startende overgang en overgangsklachten.
Doorgaans wordt er om de diagnose overgang te stellen geen bloedonderzoek gedaan. Soms wordt dit wel gedaan, bijvoorbeeld als er bij een jonge vrouw wordt gedacht dat het om een vroege overgang (POI) gaat. Een hoge FSH-waarde en lage oestrogeenspiegels duiden waarschijnlijk op een POI. Als je de anticonceptiepil gebruikt dien je minstens 2 maanden hiermee te stoppen, voordat je bijvoorbeeld in het geval van een mogelijke POI bloedonderzoek naar hormonen laat uitvoeren.
Verkeerde diagnoses
De overgang kan samengaan met andere klachten, psychische problemen en/of ziekten (die soms ook op overgangsklachten kunnen lijken), maar dit hoeft niet. Denk maar aan stress, burn-out, depressie en een schildklier die te langzaam werkt. Soms wordt er in plaats van de juiste diagnose een verkeerde diagnose gesteld. Bloedonderzoek kan soms worden gedaan om andere klachten die lijken op overgangsklachten uit te sluiten, zoals schildklierproblemen of bijnierproblemen. Als er ook sprake is van andere klachten zoals schildklierproblemen is het belangrijk om die ook aan te pakken en indien mogelijk op te lossen.
Kun je ineens in de overgang zijn?
Door verschillende medische ingrepen kan iemand ineens in de overgang zijn. Als eierstokken worden verwijderd kun je ineens in de overgang zijn. Dit kan ook het geval zijn bij chemotherapie. Het is ook mogelijk dat de overgang eerder begint als de baarmoeder wordt verwijderd. Een natuurlijke overgang start echter geleidelijk en is er niet ineens.
Overgang klachten
Tijdens het climacterium kunnen je lijf, emoties, gedachten en relaties veranderen. Hieronder vind je voorbeelden van gerelateerde klachten; deze kunnen van persoon tot persoon wisselen en met tussenpozen optreden. Deze klachten kunnen plaatsvinden als iemand nog menstrueert; daardoor kan de diagnose climacterium mogelijk worden gemist.
Fysieke klachten
- Hevig transpireren, nachtelijk zweten
- Droge huid, droge slijmvliezen zoals droge ogen, droge vagina/vaginale klachten zoals pijn tijdens het vrijen
- Opvliegers
- Hevigere menstruatie/onregelmatige menstruatie
- Haaruitval/haargroei op ongewenste plekken zoals op je kin of bovenlip
- Urineverlies/incontinentie
- Gewichtstoename, obstipatie
- Hartkloppingen
- Gewrichtsklachten
- Slaapproblemen zoals slapeloosheid
- Vermoeidheid
- Migraine, hoofdpijn
- Blaasontsteking (bijvoorbeeld meerdere blaasontstekingen)
- Je duizelig voelen, het gevoel hebben flauw te vallen
- Spierpijn
- Stijfheid
Emotionele klachten
- Stemmingswisselingen
- Emotioneel gezien instabiel zijn, sneller huilen/huilbuien hebben
- Prikkelbaar zijn (wellicht heb je een overprikkeld zenuwstelsel), irritatie, een korter lontje hebben
- Depressiviteit, neerslachtig /somber zijn
- Angstig zijn
- Spanning voelen in je lijf/hoofd, je nerveus voelen
- Paniek ervaren
Mentale problemen/psychische klachten
- Concentratieproblemen
- Geheugenverlies, hersenmist (brain fog)
- Een verminderde interesse hebben
Relationele klachten
Seksuele veranderingen, minder zin in seks hebben
Minder sociale activiteiten ondernemen
De bovengenoemde klachten kunnen ook andere oorzaken hebben. Zo kan slaapapneu ook leiden tot nachtelijk zweten en vermoeidheid. Een gespecialiseerde arts kan je helpen om de oorzaak van klachten te ontdekken.
Wat is de meest voorkomende klacht tijdens de overgang?
Harvard geeft aan dat vaginale droogheid en opvliegers de 2 symptomen zijn die het vaakst verband houden met de menopauze. Circa 55% van vrouwen meldt opvliegers in hun leven.
Meest voorkomende klachten in de perimenopauze
Everdow heeft een onderzoek onder meer dan 100.000 Amerikaanse vrouwen gedaan rondom de overgang. Zij vroegen naar de klachten van vrouwen per fase. In dit onderzoek werden deze meest voorkomende symptomen in de perimenopauze genoemd:
- Slaapverstoring
- Hersenmist
- Vermoeidheid
- Veranderingen van gewicht
- Wisselingen van stemmingen
- Depressie/angst
Meest voorkomende klachten in de menopauze
De Amerikaanse vrouwen in het onderzoek noemden dit als de meest voorkomende klachten in de menopauze:
- Opvliegers
- Nachtelijk zweten
- Slaapverstoring
- Gewrichtspijn
- Hersenmist
Meest voorkomende klachten in de postmenopauze
De Amerikaanse vrouwen in het onderzoek noemden dit als de meest voorkomende klachten in de postmenopauze:
- Pijnlijke seks
- Urinaire problemen
- Vagninale droogheid
- Hersenmist
Gevolgen van het climacterium
Of en wat de gevolgen van het climacterium voor iemand zijn is heel persoonlijk. Wellicht kun je in het dagelijkse leven niet meer goed functioneren. Sommige vrouwen schamen zich voor hun klachten en zijn hier onzeker over. Het kan zijn dat je een lagere eigenwaarde en negatief beeld van jezelf hebt. Sommige vrouwen hebben er moeite mee dat zij de controle verliezen over hun lijf, emoties en gedachten. Het kan zijn dat je sociale leven en werk eronder lijdt. Misschien trek jij jezelf terug of meld jij je ziek op je werk omdat je uit balans bent, of voel jij je eenzaam.
In dit item van EenVandaag komen twee vrouwen aan het woord die last hadden van overgangsklachten, ook op hun werk:
Hoogsensitief en de overgang
Ongeveer 1 op de 5 mensen is een hoogsensitief persoon (HSP) en herkent zich in deze HSP kenmerken. HSP hebben een gevoeliger zenuwstelsel. Ze kunnen overgangsklachten intenser ervaren ten opzichte van niet-HSP. Met deze HSP test ontdek je of jij hoogsensitief bent.
Hoe je omgaat met de overgang en of/wat (tijdelijk) qua eventuele ondersteuning bij jou past qua is persoonlijk. Jij bent uniek en wat jouw lijf doet en nodig heeft ook. Er bestaat niet 1 benadering, oplossing of wonderpil die altijd voor iedereen werkt. Dit is maatwerk. Het hangt onder andere samen met eventuele ziektes, medicatiegebruik, allergieën, intoleranties, (hoog)sensitiviteit en visie.
Tip: kies een benadering die bij jou past
Er bestaan diverse visies op de overgang, zoals een wetenschappelijke en holistische en spirituele benadering. Tip: kies een visie en werkwijze uit die met jou resoneert. Raadpleeg bij klachten een gespecialiseerde arts en eventuele andere expert die aansluit op jouw visie en die een werkwijze heeft die met jou resoneert. Als er plasproblemen zijn kan een expert soms helpen, bijvoorbeeld met bekkenbodemspier-oefeningen. Luister naar jouw intuïtie.
Reguliere benadering van de overgang
In de reguliere gezondheidszorg wordt soms cognitieve gedragstherapie in de overgang toegepast. Vanuit een holistische benadering is er meer dan enkel het mentale niveau (en zijn bijvoorbeeld ook het emotionele en fysieke niveau belangrijk). Als er psychische/psychiatrische klachten zijn wordt er in de reguliere gezondheidszorg soms gebruik gemaakt van psychofarmaca (dat onderdrukt symptomen en neemt de oorzaak niet weg). Soms worden in de reguliere zorg bij klachten (niet)-hormonale middelen zoals medicatie en/of suppletie ingezet.
Hormoonsuppletie-therapie voor HSP?
Een natuurlijke overgang is een natuurlijk proces. Klachten die hierbij worden ervaren zullen normaalgesproken op den duur ook zonder medicatie weggaan.
Soms willen vrouwen hormonen gebruiken om van overgangsklachten af te komen of de overgang uit te stellen. Hier bestaan misverstanden over. Met de anticonceptiepil stel je de overgang bijvoorbeeld niet uit.
Sommige vrouwen overwegen hormoonsuppletie-therapie (HST), bijvoorbeeld bij een POI. Dit kunnen mogelijk bio-identieke hormonen zijn (die lijken het meeste op lichaamseigen hormonen; ze zijn chemisch identiek aan lichaamseigen hormonen). Als het wordt ingezet bij vrouwen zonder een POI is dit doorgaans omdat zij hinderlijke klachten hebben die het dagelijkse functioneren belemmeren en andere oplossingen (zoals de hieronder genoemde tips) niet voldoende werken. Er bestaan verschillende visies op of en in welke mate dit gezond en ondersteunend is.
Hormoontherapie is niet geschikt voor iedereen. Wees je bewust van de interactie met overige medicatie en suppletie. Houd er rekening mee dat er bijwerkingen kunnen zijn zoals pijnlijke/gespannen borsten en het vasthouden van vocht. HSP kunnen bijwerkingen van medicatie en suppletie (onbewust) intenser ervaren ten opzichte van niet-HSP.
Risico’s rondom hormoonsuppletie-therapie wat betreft medische geschiedenis/gezondheid
De medische geschiedenis van jezelf en jouw biologische familie speelt (vanwege mogelijke erfelijke redenen) een rol als je hormoontherapie overweegt. Er bestaan bijvoorbeeld risicofactoren voor hormoonsuppletie-therapie in het geval van:
- Hartziekten/vaatziekten
- Hoog cholesterol
- Hoge bloeddruk
- Te zwaar zijn
Een behandeling met hormonen kan mogelijk de kans op een trombose, beroerte, baarmoederslijmvlieskanker, borstkanker vergroten.
Hormonen in de overgang tegen opvliegers worden onder andere afgeraden bij:
- Beroerte
- Bloed uit de vagina waarbij de oorzaak onbekend is
- Hartaanval
- Kanker die door hormonen groeit
- Longembolie
- Roken
- Trombose
- Een ziekte van de lever
Overige risicofactoren bij hormoonsuppletie-therapie
Risicofactoren voor hormoonsuppletie-therapie hangen onder meer samen met:
- Voor welke hormonen wordt gekozen. Bio-identieke hormonen worden doorgaans door diverse experts als veiliger beschouwd in vergelijking met niet-bio-identieke hormonen.
- De manier waarop het hormoon/de hormonen in het lijf komen, bijvoorbeeld via de huid of oraal zoals een pil.
- De dosering. Hoe hoger de dosering, hoe hoger het risico.
- Leeftijd. Doorgaans is een richtlijn om binnen 10 jaar na de menopauze te starten voordat iemand 60 jaar is.
- Hoelang dit wordt gebruikt. Lang gebruik geeft grotere risico’s in vergelijking met kort gebruik.
- Leefstijl. Een ongezonde levensstijl vergroot risico’s, een gezonde leefstijl vermindert risico’s.
Tip: als je hormoonsuppletie-therapie overweegt, verdiep je hier dan eerst grondig in. Lees voor gebruik bijvoorbeeld de bijsluiter en luister naar je intuïtie. Maak ook gebruik van de onderstaande tips voor HSP; wellicht is dat voor jou al voldoende.
Tips voor HSP in de overgang
HSP hebben vaak baat bij een holistische en spirituele benadering. Vanuit een holistische en spirituele benadering is het belangrijk om balans te creëren op lichamelijk, emotioneel en mentaal niveau. De onderstaande tips vloeien voort uit deze benadering.
Tip 1. Leer je lijf kennen
Heb kennis over je lijf, zodat je het beter begrijpt. Het boek De cyclus strategie van Maisie Hill ondersteunt je om je lichaam en menstruatiecyclus beter te leren kennen. Dit kan je helpen om inzicht te krijgen in wat er precies verandert gedurende een cyclus/gaat veranderen in je lijf na de menopauze (dan heb je geen menstruatiecyclus meer).
De symptothermale methode kan je verder helpen om inzicht te krijgen in signalen dat je lichaam (on)vruchtbaar is. Zo kun je een indruk krijgen of je bijvoorbeeld wel of niet de menopauze hebt gehad als er nog niet 1 jaar voorbij is gegaan na een mogelijke laatste menstruatie. Er bestaan verschillende informatiebronnen en scholingsmethoden zoals cursussen over de symptothermale methode. Het Natuurlijk en zeker handboek gaat bijvoorbeeld op deze methode in. Klik hier en bestel het boek via Bol.com. Een cursus/training over deze methode volgen verhoogt de betrouwbaarheid van deze methode; dit wordt in ieder geval aangeraden aan mensen die deze methode als anticonceptiemiddel willen gebruiken.
Tip 2. Accepteer jezelf en de overgang
Wees realistisch. Als je ouder wordt, wordt je lijf anders; de stofwisseling werkt bijvoorbeeld langzamer. Hierdoor kun je makkelijker aankomen. Je lichaam verandert van vorm, wellicht wordt je lijf breder bij je taille.
Accepteer dat je lijf ouder wordt er niet meer uit gaat zien als toen je 20 was; leer om van je lijf te houden en hier optimaal voor te zorgen met de volgende tips:
Tip 3. Zorg voor je lijf
De onderstaande tips helpen je om optimaal voor je lijf te zorgen.
Wees je bewust van risicofactoren en pak deze aan
Na het climacterium wordt de kans op diabetes type 2, hart-en vaatziekten en botontkalking (en osteoporose; een gevorderd stadium van botontkalking) groter, ongeacht of je wel of geen overgangsklachten ervaart.
Diabetes
Hormonale veranderingen door het climacterium kunnen zorgen voor een verhoogd gewicht en een hogere bloeddruk; dit zijn risicofactoren voor diabetes type 2. Oestrogeen helpt om insuline op te nemen. Als iemand met diabetes in de overgang komt, worden de niveaus oestrogeen en progesteron lager. Iemand met diabetes in de overgang kan merken dat bloedsuikerspiegels omhoog en omlaag gaan. Opvliegers kunnen bij sommige vrouwen met diabetes lijken op lage bloedsuikerwaardes. Als er vanwege een lagere oestrogeenwaarde slechter wordt geslapen, kan dit een invloed hebben op de insulinegevoeligheid.
Risicofactoren van Diabetes type 2 zijn onder meer roken, overgewicht, een te hoog cholesterol, een hoge bloeddruk.
Wees je bewust van risicofactoren van hart- en vaatziekten zoals:
- Stress
- Diabetes
- Roken
- Overgewicht
- Hoog cholesterol
- Hoge bloeddruk
Pak deze risicofactoren indien mogelijk aan. Onderzoek waarom er sprake is van de bovengenoemde risicofactoren. Waarom rook je bijvoorbeeld; welke (onbewuste) behoefte zit hierachter? Wat is de reden van overgewicht? Allerlei (onbewuste) blokkades en bijbehorende gedachten kunnen zelfsaboterend werken, bijvoorbeeld bij emotie-eten. Kom achter deze blokkades en dit soort gedachten en los deze op, zodat je bijvoorbeeld niet meer rookt. Een gezond gewicht hebben heeft tal van gezondheidsvoordelen, zo kan het helpen om Diabetes type 2 om te keren.
Je kunt verschillende dingen doen om de kans op Diabetes type 2, hart-en vaatziekten en botontkalking te verkleinen. De onderstaande tips helpen je verder.
Tip. Beweeg regelmatig en voldoende
Regelmatig voldoende bewegen heeft tal van voordelen, zo kan het helpen om:
- Botontkalking te voorkomen.
- De kans op hart- en vaatziekten te verkleinen.
- Diabetes type 2 om te keren.
- Je spierkracht en spiermassa gezond te houden.
- Een gezond gewicht te krijgen/behouden.
- Stemmingsklachten te verbeteren.
- Om minder ernstige opvliegers te hebben. In dit onderzoek en dit onderzoek kwam naar voren dat vrouwen in de postmenopauze minder last hadden van opvliegers als zij op een bepaalde manier trainden of krachttraining deden.
Tip: kies voor gewrichtsdragende beweging zoals wandelen; dit helpt je om je botten sterk te houden. Wil jij jouw conditie opbouwen als lichtwerker? Bekijk dan deze tips van Mathijs van der Beek.
Tip. Eet gezond
Eet gezond. Wat gezond is, is persoonlijk. Het houdt verband met je darm-microbioom. Gezonde voeding helpt je om een gezond gewicht te krijgen/behouden. Met gezonde voeding verklein de je de kans op hart- en vaatziekten. Het helpt om Diabetes type 2 om te keren. Gezond eten helpt om overgangsklachten te verminderen.
- Wees er alert op dat je voldoende calcium binnenkrijgt, bijvoorbeeld als je veganistisch eet. Dit helpt je om botontkalking te voorkomen. Twijfel je hierover? Een expert zoals een diëtist kan hierbij helpen. Voorkom dat je teveel calcium binnenkrijgt; dit kan ook klachten geven.
- Verlies je veel bloed rondom je menstruatie? Let op je ijzer en hb. Voorkom een ijzertekort.
- Let op je vitamine D-waarde en voorkom een vitamine D-tekort. Dit helpt je om botontkalking te voorkomen.
- Vermijd cafeïne (dit zit bijvoorbeeld in koffie, thee en Cola); dit kan volgens onderzoek nachtelijk zweten en opvliegers (mogelijk) verergeren. Sommige vrouwen hebben ook baat bij het vermijden van gekruid voedsel en warme dranken.
- Drink geen alcohol. Dit heeft een negatieve invloed op je botten en vergroot de kans op hart- en vaatziekten.
Natuurlijk middelen voor de overgang?
Sommige vrouwen willen ter ondersteuning in de overgang natuurlijke middelen zoals kruiden of suppletie gebruiken. Er is niet één natuurlijk middel zoals een kruid dat altijd voor iedereen werkt. Bepaalde vrouwen hebben bijvoorbeeld intoleranties/allergieën voor een kruid. Er kunnen ook interacties zijn met andere medicijnen/suppletie en eventuele medische aandoeningen. Een expert kan hierbij helpen en een op maat gemaakt advies geven.
Tip 4. Open je voor kansen
Zie de overgang als een periode van transformatie, bijvoorbeeld op lichamelijk en mentaal vlak. (H)erken de kansen die deze transformatie je biedt. Deze periode kan je bijvoorbeeld benutten om bepaalde kwaliteiten te ontwikkelen, zoals:
- Relativeringsvermogen
- Rustiger zijn
- Ruimer zijn, meer weidsheid ervaren
- Aandachtiger zijn
- In het hier en nu zijn
- Meer diepgang ervaren
- Groter (zelf)vertrouwen hebben, ook in je lijf
- Intuïtie
- Genieten
- Overgave
- Vrijer zijn
- Vriendelijker zijn
- Open zijn
- Zachtheid
- Mildheid
- Kwetsbaarheid als kracht inzetten
- Sensitiviteit/gevoeligheid
- Bewuster zijn
- Zelfacceptatie
- Lichter zijn
- Helderheid, duidelijkheid
Leer om in contact te staan met Jezelf (je spirituele essentie) en jouw intuïtie en wijsheid. Sta bijvoorbeeld met meditatie in contact met de spirituele wereld zoals met ondersteunende lichtwezens; zij kunnen jou in deze periode ondersteunen. Leef jouw wijsheid, beoefen spiritualiteit in het dagelijkse leven.
Tip 5. Pak stress aan en wees zo ontspannen mogelijk
In welke mate ben je fysiek, emotioneel en mentaal gezien in balans en ontspannen? In hoeverre ervaar je bijvoorbeeld ontspanning of stress/spanning in je lijf? In hoeverre ervaar je ontspanning, balans en voldoening je privéleven en werk? Wat helpt je om hier meer balans bij te ervaren? Sommige vrouwen helpt het om als zij slecht hebben geslapen later te beginnen met werken.
Tip: spoor de oorzaken van stress op. Onvoldoende beweging, ongezonde voeding en slaapproblemen geven (onbewust) stress op fysiek, emotioneel en/of mentaal niveau. Er kunnen (onbewuste) redenen zijn waarom je niet voldoende beweegt, ongezonde voeding tot je neemt en slaapproblemen hebt.
Tip: durf naar binnen te keren en jezelf in de spiegel aan te kijken. Soms kan het verleden (onbewust) niet zijn verwerkt, bijvoorbeeld op het vlak van trauma’s en/of onafgeronde vorige levens. Dit kan ook (onbewuste) stress en spanning veroorzaken, wat (mede) kan zorgen voor (slaap)klachten. Pak dit aan. Stel dat je slecht slaapt en hier overdag over piekert en je zorgen over maakt en hier s’ nachts wakker van ligt, dan creëer je een vicieuze cirkel. Als je slecht slaapt kun je overdag fysiek, emotioneel en mentaal gezien mogelijk minder functioneren en bijvoorbeeld slechter omgaan met emoties met lading.
Tip: voel intuïtief wat voor planning bij jou past. Neem tijd en ruimte voor jezelf. Stel grenzen.
Tip: neem rust. Leer ontspannen, dit kan helpen om overgangsklachten verminderen. Je kunt bijvoorbeeld mediteren en yin yoga doen. Onderzoek suggereert dat mindfulness kan helpen om opvliegers en nachtelijk zweten te verminderen Ander onderzoek suggereert ook een mogelijke associatie tussen meditatie en de verlichting van menopauzeklachten en veranderingen in de chemie van het bloed. Uit een systematische analyse van wetenschappelijk onderzoek bleek dat yoga menopauzeklachten kan verminderen. Er is meer onderzoek rondom deze onderwerpen nodig.
Tip: Maak het jezelf zo gemakkelijk mogelijk, bijvoorbeeld door laagjes kleren te dragen als je last hebt van opvliegers.
Tip 6. Neem afscheid
Je lijf wordt/is op een gegeven moment niet meer vruchtbaar.
Neem afscheid, in plaats van iets vast proberen te houden of je te verzetten tegen iets dat anders wordt. Vind je dit lastig? Leer bijvoorbeeld om afscheid te nemen van wat was en om met veranderingen om te gaan. Het kan ook zijn dat er veranderingen in relaties plaatsvinden, zoals kinderen die het huis uitgaan. Rouw indien dit nodig is. Wees dankbaar voor de transformatie. Je kunt bijvoorbeeld een overgangs/afscheidsritueel doen en/of mediteren.
Tip 7. Ruim energetische ballast op
Yin energie staat centraler in de periode van de overgang in vergelijking met de periode vóór de overgang. Keer naar binnen en doe innerlijk werk. Kijk ballast aan en neem er afscheid van, zoals van:
- Overgenomen energie van anderen (zoals andermans wensen, verwachtingen, goedkeuring) die jouw handelingen, emoties en gedachten ten negatieve beïnvloeden/ondermijnen
- Oude patronen. Doorbreek niet dienende gewoontes en familiepatronen
- (Trans/intergenerationeel) trauma
- Oude emotionele/mentale pijn zoals emotionele wonden
- Maskers
- Negatieve overtuigingen (bijvoorbeeld over schoonheid en ouder worden) en niet dienende gedachten
- Controle, perfectionisme
- Spijt
Doe bijvoorbeeld aan schaduwwerk en healingwerk. Zo schoon je jezelf energetisch op.
Tip 8. Reflecteer
Sta stil, bezin, reflecteer en maak de balans op. Sta bijvoorbeeld stil bij deze vragen:
- Waar kom je vandaan?
- Waar sta je nu?
- Wat geeft je zingeving?
- Wat wil je graag met de rest van je leven in de toekomst in je privé- en werkleven, bijvoorbeeld met je relaties? Wat is jouw (in plaats van andermans) mening?
- Wat wil jij? Wat voel jij? Wat heb je nodig?
Geef jouw leven vorm op een manier die met jou resoneert. Wees trouw aan jezelf.
Tip 9. Sta in contact met je onbewuste
Vanuit een spirituele visie kun je overgangsklachten zoals opvliegers zien als signalen en een kans om terug te keren naar Jezelf. Wat willen overgangsklachten jou vertellen? Sommige vrouwen nemen waar dat hun lichaam hen signalen geeft die hen uitnodigen om te veranderen. Klachten komen vanuit een holistische benadering voort uit je onbewuste. Tip: leer om in contact te staan met je onbewuste.
Je lijf heeft een relatie met je onbewuste. Klachten zoals belemmerende gedachten en onverwerkte emoties kunnen uit je onbewuste voortkomen. Leer om in contact te staan met je onbewuste en om je onbewuste in je voordeel te laten werken. Tip: leer om lucide te dromen op een effectieve manier. Zo kun je oog in oog staan met je onbewuste en je onbewuste in je voordeel laten werken.
Je kunt via lucide dromen onder andere:
- Op een diep niveau in contact staan met Jezelf (je spirituele essentie) en je onbewuste
- Jezelf en je lijf beter leren kennen en accepteren. Zo kreeg ik door een lucide droom inzicht in wanneer mijn laatste menstruatie zou kunnen zijn, wat mij rust gaf.
- Reflecteren en inzicht krijgen, bijvoorbeeld in wie je bent en wat je zielsmissie op aarde is
- Kwaliteiten van jezelf ontdekken, ontwikkelen en verdiepen
- Energetische ballast opruimen (en bijvoorbeeld de oorzaak opsporen van blokkades zoals zelfsaboterend gedrag en dit oplossen)
Niet elke lucide droom helpt je hier spontaan bij. Er bestaan veel misverstanden over lucide dromen. Tip: leer effectief lucide dromen aan de hand van een spirituele benadering (bijvoorbeeld via de Helende dromencursus voor hoogsensitieve vrouwen).
Het is mogelijk dat dromen veranderen in de tijd van de overgang. Of en hoe dit het geval is, is persoonlijk. Zo kan het dat de inhoud van dromen verandert. Je kunt bijvoorbeeld over onderwerpen dromen waar je in het dagelijkse leven mee te maken krijgt, zoals kinderen die het huis uitgaan. Het kan ook zijn dat je merkt dat dromen meer, levendiger, intenser en/of fragmentarischer zijn, of dat dromen negatiever zijn en je nachtmerries hebt. Met lucide dromen kun je de vruchten van je dromen leren plukken en bijvoorbeeld nachtmerries oplossen.
Vond je dit artikel waardevol? Doneer!
Heb je iets aan dit artikel gehad? Je doet mij een groot plezier met een donatie :). Daarmee ondersteun je mij om nog meer informatieve en inspirerende artikelen te kunnen delen in de toekomst. Elk bedrag (klein of groot) is heel welkom. Doneren kan al vanaf €2,-! Klik hier om te doneren >>>
Over Femke de Grijs
Als kind stond ik van nature in contact met fijnstoffelijke dimensies. Toen ik erachter kwam dat mijn omgeving niet waarnam wat ik waarnam, werd ik bang voor andermans mening hierover en sloot ik mij hiervoor af.
Jarenlang onderdrukte ik mijn paranormaliteit en hoogsensitiviteit en leefde ik vanuit mijn ratio. Ik cijferde mijzelf (spirituele essentie) weg en leefde naar de verwachtingen van de buitenwereld. Dit gaf op den duur fysieke, emotionele en mentale klachten zoals uitputting en somberheid. In het reguliere circuit liep ik vast.
Ik voelde dat ik het roer om mocht gooien, leerde de vruchten van mijn sensitiviteit plukken en ging mijn droom leven. Zo kwam ik tot bloei. Mijn levenspartner Mathijs en ik verkochten ons huis in Nederland. Sinds 2017 reizen wij voor onbepaalde tijd samen met hond Juultje (geboren in 2022) de wereld over.
Ben jij een ambitieuze spirituele vrouw en wil ook bezield leven? Ik help jou graag, bijvoorbeeld via mijn gratis E-book, blogs en begeleiding.
Ik werk samen met Bol.com Dit artikel bevat daarom affiliate links. Als je via de links in dit artikel iets bij Bol.com bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor en steun je mij. Dit waardeer ik zeer! Jij betaalt niets extra.